Napęd 4×4 niesie ze sobą wiele trudności konstrukcyjnych, m.in. sposób rozdzielenia napędu na poszczególne koła. Jednym ze sposobów są sprzęgła Haldex, zaprezentowane w 1998 roku.

Sprzęgła Haldex po raz pierwszy pojawiły się w VW Golfie 4Motion i w Audi TT Quattro. Do ich największych plusów zaliczana jest opcja płynnego dołączania napędu na tylne koła. Dlaczego jest to ważne? Otóż, standardowo auta posiadały międzyosiowy mechanizm różnicowy, który permanentnie przenosił napęd na wszystkie koła. Jeśli korzystamy z auta typowo terenowego, zjawisko to jest korzystne i logiczne. W przypadku aut takich jak m.in. wyżej wspomniany VW Golf czy Audi TT, taka sytuacja powoduje utraty mocy i zwiększenia spalania paliwa.

Konstrukcja opracowana przez szwedzką firmę Haldex umożliwia załączenie napędu tylnego w momencie, gdy jest on naprawdę potrzebny. Sprzęgło Haldex jest też bardzo lekkie i małe, co pozwala na montaż także w autach z segmentu C. Szwedzka firma oferuje producentom samochodów sprzęgło wraz ze sterownikiem oraz odpowiednim oprogramowaniem.

Powstaje jednak pytanie, skąd system wie, kiedy również i napęd na tylną oś jest potrzebny? Sekret tkwi w połączeniu mokrego, wielotarczowego sprzęgła oraz pompy hydraulicznej, której krzywka sterowana jest przez wejściowy wał napędowy. Jeżeli wał napędowy obraca się w szybszym tempie niż obudowa mechanizmu, pompa hydrauliczna generuje nacisk na sprzęgło wielotarczowe, którego zadaniem jest przekazanie napędu na tylne koła. Działa to wprost proporcjonalnie – im większa jest różnica w prędkości obrotowej, tym więcej mocy przekazywane jest tylnej osi. Niestety, układ ma pewne wady. Otóż, często czas reakcji układu bywa opóźniony, a w przypadku pierwszych sprzęgieł Haldex zaobserwować można było bardzo niestandardowe zachowania pojazdu w różnych sytuacjach.

Nowe sprzęgła Haldex

Jednak nie od dziś wiadomo, że Szwedzi to naród pomysłowy i pracowity, więc firma rozpoczęła prace nad kolejnymi edycjami sprzęgła. W 2002 roku wyszła poprawiona wersja sprzęgła Haldex, a w 2006 kolejna – charakteryzująca się opcją wygenerowania w systemie wstępnego ciśnienia, które odpowiada za neutralizację opóźnienia. Trzecia wersja sprzęgieł Haldex została zamontowana m.in. w Volvo XC70 czy Land Roverze Freelanderze.

To nie koniec – sprzęgła Haldex są stale ulepszane i co kilka lat wychodzą ich nowe wersje. W kolejnych edycjach zniknęła pompa hydrauliczna i załączanie tylnej osi odbywa się teraz na czysto mechanicznej drodze. Pozwala to na dowolne rozdzielenie napędu – np. 85% momentu obrotowego na jedno koło! Sprzęgła Haldex stosują w swoich samochodach tacy producenci jak Volkswagen, Volvo, Ford czy Opel (Opel Insignia 2.0T, 2.0CDTi oraz 2.8 V6).