Sprzęgła wiskotyczne występują w samochodach w dwóch rolach. Po pierwsze, jako część łącząca wentylator chłodnicy z osią obrotu pompy wody, a także w autach 4×4 – jako element układu przeniesienia napędu, którego głównym zadaniem jest usprawnienie działania mechanizmu różnicowego. Dzisiaj skoncentrujemy się na drugim zastosowaniu.
Auta z napędem AWD (ang. All Wheels Drive), czyli 4×4, stają się coraz popularniejsze. Od czasu wprowadzenia na rynek Audi Quattro, jednego z pierwszych aut na rynku, oferującego użytkownikom napęd na wszystkie koła, wiele się zmieniło. W ofercie producentów są takie auta jak np. Fiat Panda 4×4 czy Subaru Justy z napędem AWD, można więc powiedzieć, że napęd 4×4 powszechnieje.
Dlaczego auta 4×4 stają się coraz bardziej popularne? Przede wszystkim ze względu na bezpieczeństwo. Samochody tego typu charakteryzują się dużą stabilnością prowadzenia nawet w najcięższych warunkach drogowych. W obecnie produkowanych autach dominują stałe napędy na obie osie, bowiem alternatywne rozwiązanie – napęd dołączalny – nie reaguje dostatecznie szybko w awaryjnych sytuacjach.
Producenci samochodów wykorzystują różne metody przeniesienia napędu, a postęp technologiczny przynosi nam coraz więcej nowinek i udogodnień. Jednym z najtańszych i najpopularniejszych rozwiązań jest sprzęgło wiskotyczne, które jest tak de facto międzyosiowym mechanizmem różnicowym.
Zadaniem sprzęgła wisko
W motoryzacji stosowane są konkurencyjne rozwiązania takie jak np. mechanizm różnicowy Torsen, które są w stanie przenieść 75% siły napędowej na jedną oś, sprzęgło wiskotyczne zaś – 100%. Sprzęgło wiskotyczne cieszy się więc sporą popularnością zwłaszcza w samochodach średniej klasy, takich jak m.in. Fiat Panda. W autach rekreacyjno-terenowych było natomiast wykorzystywane do blokowania mechanizmu różnicowego.
Czy więc sprzęgło wiskotyczne ma jakiekolwiek wady? Oczywiście. Siłą rzeczy sprzęgło wiskotyczne charakteryzuje opóźnienie w działaniu, co odstrasza niektórych producentów i użytkowników. Z tego też powodu pewni producenci tacy jak Volkswagen czy też Volvo postanowili postawić na sprzęgła Haldex – nieco bardziej skomplikowane i droższe.
Sprzęgło wiskotyczne zbudowane są z zamkniętej obudowy, którą najłatwiej przyrównać do walca wypełnionego płynem magnetoreologicznym. W obudowie konstruktorzy montują dwa rodzaje płytek – z nacięciami i z otworami. Płytki z nacięciami łączą się z wielowypustem wału, natomiast płytki z otworami pracują z rowkami w obudowie. Płytki te umieszczone są naprzemiennie i przesuwają się względem siebie osiowo. Jeśli koła przedniej i tylnej osi mają inny moment obrotowy, płytki obracają się z różną prędkością, co powoduje gęstnienie płynu.
Obroty są stopniowo wyrównywane, a jeśli różnica w obrotach jest bardzo duża, poślizg sprzęgła zanika i połączenie staje się sztywne.
