W samochodach stosowane są zwykle sprzęgła suche, jednotarczowe. Sprzęgło przenosi za pomocą sporych rozmiarów tarcz ciernych obrotowy ruch wału korbowego silnika na wałek sprzęgłowy skrzyni biegów. Podzespół ten to niezwykle istotny element układu przeniesienia napędu. Nadmierne zużycie sprzęgła może całkowicie unieruchomić pojazd. W jaki sposób zatem określić stan sprzęgła?
Awarie sprzęgła należą raczej do rzadkości. Zdarza się, że występuje poślizg jego tarczy, który spowodowany jest przedostawaniem się na tarczę oleju z silnika lub skrzyni biegów przez wytarte bądź uszkodzone pierścienie uszczelniające. Słabe sprężyny tarczy dociskowej sprzęgła będą miały wręcz identyczne objawy. Dokuczliwe usterki należy potraktować z należytą troską i w miarę możliwości naprawić je jak najszybciej.
Tarcza sprzęgła ma dość długą żywotność i zużywa się stosunkowo powoli – może wytrzymać nawet kilkaset tysięcy kilometrów. Przy nieprawidłowej eksploatacji, jeździe na tak zwanym półsprzęgle i stałym trzymaniu nogi na pedale sprzęgła, podzespół ten może ulec bardzo szybkiemu zużyciu. To samo tyczy się wykorzystywania sprzęgła w roli skrzyni biegów, do zmniejszania prędkości pojazdu przy jednoczesnym zachowaniu stałych obrotów silnika.
Początkowo zużywają się nakładki cierne, aż w końcu dochodzi do konieczności wymiany całej tarczy na nową. Zużyciu ulega także powierzchnia koła zamachowego i tarczy dociskowej sprzęgła – zmiany eksploatacyjne wynikają nie tylko ze ścierania się materiału, ale także z naprężeń termicznych, jakie mogą w nich powstawać. Naprężenia powodują niewielkie pęknięcia, które z czasem ulegną powierzchniowym zmianą na głębokie rysy, które mogą doprowadzić do awaryjnego pęknięcia tarczy dociskowej.
W celu sprawdzenia stanu tarczy sprzęgła należy ustawić jałowy skok pedału sprzęgła. Parametr ten ma istotny wpływ na pracę sprzęgła i okres eksploatacji tarczy. Regulację przeprowadza się zgodnie z wytycznymi zawartymi w instrukcji obsługi samochodu lub instrukcji serwisowej. Zwykle skok ten powinien wynosić minimum 20 do 30 mm, ale w różnych typach samochodów może być on różny. Nie powinien on jednak wynieść więcej, niż określa to instrukcja.
Po wyregulowaniu skoku jałowego pedału należy włączyć pierwszy bieg po wciśnięciu pedału sprzęgła mniej więcej do połowy jego skoku roboczego. Po natrafieniu na opór trzeba nieco mocniej wcisnąć pedał sprzęgła i ponowić próbę. Gdy wrzucenie pierwszego biegu będzie wymagało wciśnięcia pedału sprzęgła do oporu lub prawie do oporu, będzie to dowód, że tarcza sprzęgła jest w dobrym stanie. Im mniej trzeba wciskać pedał sprzęgła aby włączyć pierwszy bieg, tym tarcza sprzęgła jest bardziej zużyta.
